Eindrapport project ‘Versterking verantwoording’: inzichten, tips en werkwijzen uit de praktijk gebundeld
De afgelopen paar jaar hebben scholen in het kader van een project van de VO-raad binnen verschillende activiteiten gewerkt aan het versterken van hun verantwoording. Dit leverde een breed scala aan inzichten, vragen, tips en werkwijzen op, die nu zijn gebundeld in het eindrapport van het projectteam (bestaande uit experts). Deze experts geven daarnaast in het rapport ook een aantal adviezen over hoe de VO-raad leden verder kan faciliteren op dit vlak.
Met het project ‘Versterking verantwoording’ wilde de VO-raad inspelen op de roep naar meer transparantie en betere verantwoording over de besteding van de onderwijsgelden. Het project hielp besturen om verdere stappen te zetten in hun sturings- en verantwoordingscyclus. Zo zijn vier actienetwerken ingericht waarin besturen en scholen met elkaar en onder begeleiding van experts aan de slag zijn gegaan met leervragen rond de dilemma’s die ze in deze cyclus ervaarden. Deze netwerken waren gericht op: leren door verantwoorden, het jaarverslag, een gerichte sturings- en verantwoordingscyclus en het betrekken van stakeholders. In de actienetwerken werden theorie en praktijk gecombineerd.
Daarnaast is in actie-onderzoeken met individuele schoolbesturen hun verantwoordingscyclus in de volle breedte doorlopen, om te bekijken hoe deze werd ingezet en waar de verantwoording eventueel versterkt kon worden.
Deze aanpak heeft een breed scala aan nieuwe kennis, tips en inspirerende praktijken opgeleverd, alsook nieuwe vragen, die scholen kunnen benutten om het verdere gesprek over goede verantwoording te voeren en om concreet aan de slag te gaan met de verdere versterking van de eigen verantwoording.
De basisgedachte die in het rapport terugkomt, is dat verantwoording meer kan – en zou moeten zijn – zijn dan alleen rekenschap afleggen aan een ander omdat het nu eenmaal moet van de wet. Verantwoording kan ook bijdragen aan een lerende organisatie, draagvlak in de omgeving en aan publieke waarde creatie. Dus een organisatie kan er ook zelf beter van worden als de verantwoording op een goede manier wordt vormgegeven.
Aanbevelingen voor verdere ondersteuning bij verantwoording
In het rapport geven de experts ook concrete adviezen aan de VO-raad over hoe zij leden verder kunnen faciliteren als het gaat om het versterken van de verantwoording:
- Blijf schoolbesturen actief ondersteunen bij het versterken van hun verantwoording op een manier die niet alleen bijdraagt aan ‘rekenschap afleggen’, maar ook aan ‘leren en legitimeren’. De VO-raad gaat hiervoor onder andere samen met de VO-Academie een leergemeenschap opzetten.
- Blijf ‘good practices’ en ‘tools’ delen. Een voorbeeld hiervan is het onlangs verschenen katern ‘Verantwoording in een breder perspectief’. Dit katern laat zien wat de meerwaarde is van goede verantwoording en geeft handvatten om hier verder mee aan de slag te gaan.
- Stel de verantwoordingsscan beschikbaar. Het expertteam heeft een verantwoordingsscan ontwikkeld, waar leden gebruik van kunnen maken. Deze scan is een zelfanalyse gericht op het in beeld krijgen hoe in de organisatie wordt gedacht over (het belang van) verantwoording, de mate waarin ambities gedeeld worden en welke ‘gebieden’ van verantwoording al goed of minder goed lopen. Daardoor worden de interne hobbels die overwonnen moeten worden al in een vroegtijdig stadium zichtbaar. Dit biedt belangrijke aanknopingspunten voor de doorontwikkeling en/of verbetering van de verantwoording.
Meer informatie
Voor meer informatie over het project 'Versterking verantwoording' en vervolgacties kunt u contact opnemen met Eva van Cooten via evavancooten@vo-raad.nl.
