Als teamleider blijven(d) leren en ontwikkelen
Zelfs al bekleed je een aantal jaar dezelfde functie, je kunt altijd blijven leren en ontwikkelen. Dat is de visie van Arjan Schepel, inmiddels 3 jaar teamleider onderbouw bij het RSG Wolfsbos in Hoogeveen. Hij volgde eerder het leertraject Beginnend schoolleiderbij de VO-academie en nam afgelopen schooljaar deel aan het vervolgtraject voor meer ervaren teamleiders: Leidinggeven in dialoog. Wat waren zijn ervaringen en hoe past hij het geleerde toe in de praktijk?
Arjan startte in 2001 als docent aardrijkskunde en geschiedenis en ontwikkelde zich in de loop der jaren tot teamleider. En sinds zijn teamleiderschap is hij volop bezig met ontwikkelen. Arjan: “In mijn eerste jaar begon ik met het traject VO-managementcoach om in het tweede jaar het leertraject Beginnend schoolleider te doen. Daarna kom je op een punt waarbij je jezelf afvraagt: wat zou ik nog meer kunnen leren? Je bent natuurlijk veel in dialoog in het onderwijs: met collega’s, teamleiders, maar ook met ouders en leerlingen. Hoe leidt je dat in goede banen? Het traject Leidinggeven in dialoog leek me daarom een logische vervolgstap.”
Gespreksvoering
Meer leren over gespreksvoering dus. En is dat gelukt? “Je wil samen met iemand een gesprek aangaan. De ander het gevoel geven dat hij of zij gehoord en serieus genomen wordt. En in zo’n gesprek op de juiste momenten de juiste vragen stellen, soms even een stilte laten vallen. Daar was ik wel echt naar op zoek”, aldus Arjan die zo zijn verwachtingen zag uitkomen.
Om aan het voeren van gesprekken te werken, komen verschillende soorten gastsprekers hierover vanuit hun expertise en ervaring vertellen. Ook krijgen deelnemers oefeningen die ze direct uitproberen en vindt er intervisie plaats. “De oefeningen waren erg mooi. Het waren stuk voor stuk goede sprekers, met onder meer Thom Verheggen, Hartger Wassink en Maaike Arends. Allemaal vertelden ze hun verhaal met veel passie en bevlogenheid, maar telkens wel vanuit een andere invalshoek.”
Ook de intervisie in de middag was erg leerzaam, vertelt Arjan. “Je kunt met anderen uit het hele land sparren, krijgt mooie tips mee en kunt die gaan uitproberen als je weer teruggaat naar je school. Zo probeer ik nu minder op te leggen en de ander meer zelf te laten inzien: ‘hier moet ik aan werken, of zo kan ik mijn rol in het team inderdaad anders invullen’.”
“Onderwijs is altijd in ontwikkeling. Daar moet je altijd in mee blijven gaan.”
De kracht van het team
Eén van de belangrijkste inzichten die de teamleider van RSG Wolfsbos opdeed vat hij zelf samen als ‘de kracht van het team’. Wat Arjan daarmee bedoelt, is dat "je realiseert dat je niet alles zelf hoeft te doen en wat meer op de achtergrond kan blijven. Je kunt best een beetje ‘prikken’, wat dingen aangeven, maar uiteindelijk het team het zelf laten doen. Dan heeft het ook meer draagkracht.”
De teamleider grijpt tijdens het gesprek voor opgedane inzichten naar zijn rode boekje van de VO-academie met aantekeningen. Ook na afronding van het traject pakt hij nog regelmatig zijn aantekeningen erbij. “De bijdrage van Maaike Arends was echt interessant. Hoe kijk je naar je eigen gedrag en gedragingen, wat is je cirkel van invloed in je team? Maar ook hoe je leert omgaan met collega’s die op de rem trappen, en hoe je ze geleidelijk kunt meenemen in een veranderproces. Dat vond ik echt heel waardevol!”
Vergroot leereffect
Uiteindelijk is het leereffect groter dan alleen de kennis en uitwisseling die op de trajectdagen plaatsvindt. “Wat je leert, neem je ook weer mee naar je team. Hoe spreken we elkaar aan? Hoe geven we feedback aan elkaar? De expertise die je op doet kun je ook weer meenemen naar je team”, zegt Arjan. “Je bouwt tevens een netwerk op van mensen over het hele land. Ik heb nu nog steeds contact met andere schoolleiders waar ik ervaringen mee uitwissel. En of je school nou in Drenthe of in Zeeland staat: je komt veel van dezelfde vraagstukken tegen.”
Leertraject Leidinggeven in dialoog
In dit leertraject leer je hoe je - vanuit dialoog - met zowel jouw leidinggevende als de docenten een invulling geeft aan jouw rol als team- of afdelingsleider.
VO-academie
De VO-academie van de VO-raad is een programma dat is opgezet om schoolleiders en bestuurders in het voortgezet onderwijs te ondersteunen bij hun (verdere) professionalisering.
