Minder onderwijstijd en dan?

Hoe geef je vanuit een gedragen visie invulling aan de tijd die vrijkomt door minder onderwijstijd aan te bieden? Het Leernetwerk Onderwijstijd heeft sinds april 2025 met voorbeelden en uitwisselingen deze vraag verkend. Tijdens de netwerksessies ontstond daardoor ook helderheid over de mogelijkheden die er nu al zijn binnen de wet- en regelgeving. We laten enkele deelnemers aan het woord over hun interventies op school.

Het Wolfert Lyceum in Bergschenhoek paste de vergaderstructuur aan en keek naar de balans tussen team- en sectievergaderingen. Teamleider Martijn van de Velde: ‘we pasten ook de vorm van de vergaderingen aan zodat er meer ruimte ontstaat voor ontwikkeltijd. Door het praktijkvoorbeeld van Academie Tien ga ik kritischer kijken naar hoe studiedagen meer impact kunnen hebben op de daadwerkelijke dagelijkse praktijk’.

Collectieve ontwikkeltijd

De deelnemers van het netwerk kregen praktijkervaringen mee van twee gastsprekers, Marcel van Dijk, rector van het Vechtstede College in Weesp en Richard van den Berg, rector van Academie Tien in Utrecht. Op beide scholen was een duidelijke visie leidend bij de keuzes die zijn gemaakt. Collectief leren van docenten en gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de ontwikkeling van leerlingen (collective teacher efficacy) hebben veel effect op het werkplezier van docenten én op de leskwaliteit. Op Academie Tien is collectief leren van docenten en elkaar ontmoeten geïntegreerd in het lesrooster. Deze structuur is erg helpend om daadwerkelijk de collectieve ontwikkeltijd te benutten.

‘Op OSG Hengelo hebben we de lestijd teruggebracht en hebben we een andere manier van werken ingevoerd waarbij het ontwikkelen van teams centraal staat. De teams stellen hun eigen doelen, werken evidence-informed en koppelen dat terug’, zegt teamleider bovenbouw Bas Smies.

Meer ruimte voor leerlingen

Het Vechtstede College kortte de lessen in waardoor meer maatwerk mogelijk is voor leerlingen en zij meer ruimte ervaren om op school hun huiswerk te maken.

Rooster-op-Maat-uren

Bij vmbo-school Melanchthon Wilgenplaslaan werken ze sinds begin dit schooljaar met kernlessen en Rooster-op-Maat-uren (RoM-uren) met meer maatwerk voor leerlingen door aanpassing in het rooster met kortere lessen. Leerlingen hebben daardoor ook meer keuzevrijheid gekregen.

Lees het voorbeeld op voion.nl