Stappenplan maken
Op basis van de ontwikkelstrategie kunnen jullie het stappenplan maken. In dit plan formuleren jullie de concrete resultaten die jullie willen bereiken. Welke acties gaan jullie ondernemen om de resultaten te behalen? En hoe verdelen jullie de rollen en verantwoordelijkheden?
Wat gaan jullie doen?
Hulpvragen
Bespreek de volgende hulpvragen met collega’s om erachter te komen in hoeverre jullie een gezamenlijk beeld hebben bij deze fase:
- Welke concrete resultaten willen jullie behaald hebben aan het einde van het jaar?
- Welke tussenresultaten en mijlpalen moeten jullie behalen om deze jaarresultaten te realiseren?
- Welke concrete acties zijn hiervoor nodig? Welke acties gaan jullie als eerste uitvoeren?
- Wie is verantwoordelijk voor welke actie?
- Op welke momenten gaan jullie tussentijds evalueren?
- Hoe passen deze werkzaamheden in jullie schoolplanning? Houd rekening met bijvoorbeeld toetsweken, examens, vakanties, studiedagen en projectweken.
Tools en instrumenten
In deze fase kunnen jullie de volgende tool inzetten:
- Welke acties ga je precies wanneer ondernemen om de ontwikkeling tot een goed eind te brengen? Met het stappenplan projectplanning maken ontdek je hoe je samen met collega’s een projectplanning maakt
- Het format opdrachtformulering geeft ondersteuning in het vormgeven van het ontwikkelproces. Bij elke stap zijn handige hulpvragen toegevoegd die jullie aan het denken zetten. Wat willen jullie precies en waarom?
Inspiratie
Laat je inspireren door praktijkvoorbeelden van andere scholen en door inzichten uit onderzoek:
- Praktijkvoorbeeld: De ontwikkeling van een formatieve cultuur
- Praktijkvoorbeeld: Twee schoolbesturen, één onderwijsacademie: zo maken scholen een professionaliseringsslag
- Praktijkvoorbeeld: Een schoolontwikkeling starten: in 4 stappen van ambitie naar actie
- Praktijkvoorbeeld: Zicht op onderwijsontwikkeling met het Stappenplan Projectplanning
- Praktijkvoorbeeld: Werken met een transitieteam: "Schoolontwikkeling doen wij samen met docenten."
Checklist
Hebben jullie deze fase doorlopen? Bekijk de checklist en ga na of jullie aan alle onderdelen hebben voldaan.
Jullie hebben een stappenplan geformuleerd waarin in ieder geval staat:
- Wat de tussendoelen en einddoelen zijn
- Welke acties jullie gaan uitvoeren en wie de actiehouders zijn
- Wat de duidelijke mijlpalen en deadlines zijn
- Wanneer de tussen- en eindevaluatie plaatsvindt
- Hoe de stappen aansluiten op de ambitie, de beginsituatie, de context van de school en de ontwikkelstrategie en hoe het past binnen de jaarplanning van jullie school
Reflectie
Maak tijd voor een korte evaluatie, voordat jullie door gaan naar een volgende fase. Bespreek de volgende vragen:
- Hoe ging het maken van het stappenplan? Wat ging goed? Wat kan beter?
- Welke leerpunten van het proces nemen jullie mee naar de volgende fase? Wat willen jullie behouden? Wat willen jullie verbeteren?
- Hebben jullie collega’s voldoende op de hoogte gehouden van de stand van zaken en de vervolgstappen in het ontwikkelproces?
- Zitten jullie nog op de juiste weg of moeten er zaken bijgesteld worden?
- Hebben jullie een plan en planning voor de volgende fase?
Ambitie vaststellen
In deze fase bepalen jullie als schoolleiding, vaksectie of werkgroep waar jullie op korte en lange termijn naartoe willen, afgestemd op de onderwijsvisie en context van de school.

Beginsituatie analyseren
Om naar de nieuwe situatie toe kunnen bewegen, moeten jullie weten waar jullie nu staan ten opzichte van de ambitie. Breng in kaart wat jullie beginsituatie is; wat goed gaat…

Schoolcontext vaststellen
Om te kunnen ontwikkelen, is het belangrijk om te weten hoe de context van de school eruit ziet. Hoe zit de organisatie in elkaar? En hoe worden beslissingen bijvoorbeeld genomen?

Strategie bepalen
In deze fase bepalen jullie de ontwikkelstrategie. Kies voor een strategie die aansluit bij de analyse en die past bij jullie ambitie, de (cultuur van de) organisatie en de betrokkenen.

Uitvoeren in de praktijk
Tijdens het ontwikkelproces is het belangrijk om alert te blijven op vorderingen die worden gemaakt en op betrokkenheid binnen de school. Hebben jullie nog hetzelfde doel voor ogen?

Evalueren en vervolgstappen bepalen
Evaluatie en borging zijn belangrijke onderdelen van onderwijsontwikkeling. Evalueer, onderzoek of jullie doel is bereikt en ga na wat de genomen stappen hebben opgeleverd.
