Strategisch personeelsbeleid

Wanneer een school de organisatiedoelen en de onderwijskundige doelen koppelt aan het personeelsbeleid spreken we van strategisch personeelsbeleid. Hoewel strategisch personeelsbeleid in het vo voor steeds meer schoolbesturen een speerpunt is, valt er nog winst te boeken. De VO-raad ziet het op een (nog) hoger plan te brengen van strategisch personeelsbeleid als een collectieve opdracht voor schoolbesturen. Strategisch personeelsbeleid is gericht op de strategische doelen van de organisatie én op de ontwikkelingen in de omgeving van de organisatie. Voor een school gaat het dan om onderwijskundige doelen en goed werkgeverschap, gecombineerd met zaken als arbeidsmarkt, demografie, digitalisering, maatschappelijke issues en overheidsbeleid.

Uitgelicht

Pijler van professionele schoolorganisatie

Het versterken van strategisch personeelsbeleid is een belangrijke pijler in de ontwikkeling van scholen als professionele schoolorganisatie. De VO-raad ondersteunt besturen en scholen met diverse programma's zoals de VO-academie, Schoolleiders VO en het Platform Samen Opleiden & Professionaliseren en het project Onderwijsregio's. Deze ondersteuning is gebaseerd op wetenschappelijke inzichten en daarbij zijn programma’s met specifiek voor het onderwijs gemaakte modellen ter beschikking gesteld aan de sector.

Stappenplan strategisch personeelsbeleid

De VO-raad heeft onder andere het stappenplan strategisch personeelsbeleid (HRM) ontwikkeld.

Afgelopen jaren is er via de Regeling-SHRM jaarlijks een bedrag van 88 miljoen beschikbaar gesteld aan schoolbesturen om hun strategisch personeelsbeleid te versterken, aansluitend op hun onderwijskundige koers en passend bij de eigen context. Besturen hebben als opdracht in elk geval werk te maken de versterking van strategisch personeelsbeleid, oftewel betere implementatie en evaluatie. Daarnaast moeten zij aan de slag met een van de volgende twee onderwerpen: begeleiding startende leraren en/of begeleiding startende schoolleiders, of met duurzame inzetbaarheid en loopbaanbeleid. De helft van deze middelen wordt vanaf 2026 structureel toegevoegd aan de lumpsum van besturen. De andere helft van deze SHRM-middelen gaat naar de meerjarige regeling-Onderwijsregio’s 2026-2029. Besturen en scholen kunnen deze middelen blijven inzetten om hun strategisch personeelsbeleid te versterken, lokaal en regionaal.

Professionaliseringsactiviteiten

Vanuit het programma Voortgezet Leren, de VO-academie en Schoolleiders VO worden diverse professionaliseringsactiviteiten voor bestuurders en schoolleiders georganiseerd die sterk gericht zijn op de versterking van strategisch personeelsbeleid.

Ook heeft de VO-raad sinds 2019 een landelijk Netwerk voor HR-functionarissen in het vo. Tweemaal per jaar zijn er informatiebijeenkomsten over recente ontwikkelingen rond werkgeverszaken en de professionele schoolorganisatie. Ook kun je praktijkvoorbeelden en oplossingen delen met collega’s uit het veld én de VO-raad van input voorzien rond deze thema’s. Houd de agenda in de gaten voor de volgende bijeenkomst.

Inzichten uit onderzoek

Strategisch personeelsbeleid heeft in het voortgezet onderwijs vaste voet aan de grond gekregen, zo blijkt ook uit onderzoek. De meeste besturen stemmen hun personeelsbeleid af op hun strategische doelstellingen. Maar het kan en moet nog beter. In het Sectorakkoord VO (2018) staan afspraken hierover tussen het ministerie van OCW en de VO-raad. Om dit te monitoren doet de Universiteit Utrecht (UU) tweejaarlijks onderzoek onder besturen, schoolleiders en leraren naar de staat van het strategisch personeelsbeleid. De 2023-meting is in juni 2023 verschenen. In 2025 wordt het onderzoek opnieuw uitgevoerd.

Zie onderstaande links naar factsheet bij het laatste monitoringsonderzoek, de UU-onderzoeksrapporten zelf, plus een rapport van Regioplan.

Inspiratie en informatie

De VO-academie heeft de afgelopen jaren veel aandacht besteed aan strategisch personeelsbeleid en specifiek de rol van leiderschap hierin. Lees bijvoorbeeld het katern ‘Werk maken van strategisch HRM: Hoe personeelsbeleid bijdraagt aan goed onderwijs en bevlogen medewerkers’ over peoplemanagement en de rol van bestuurders en schoolleiders. Of de artikelenreeks over de tien opdrachten van strategisch personeelsbeleid, waarin strategisch personeelsbeleid niet alleen wordt gelinkt aan kwaliteitsverbetering, onderwijsontwikkeling en professionele ontwikkeling, maar ook aan actuele vraagstukken zoals het terugdringen van het lerarentekort, personeelsbehoud bij krimp, ontwikkeling van de school als professionele (school)organisatie en goed werkgeverschap. Bij de VO-academie vind je ook relevante video’s zoals de VO-praat met Peter Leisink.

Overige relevante publicaties van de VO-raad zijn de vijf handreikingen over schoolambities en strategisch personeelsbeleid, het online magazine over toekomstgericht onderwijs en het magazine ‘Opbrengsten leernetwerken Stap2’.

Ook op de website van Voion vind je verschillende inspirerende voorbeelden en bruikbare instrumenten op het gebied van personeelsbeleid en respectievelijk Arbeidsmarkt & mobiliteit (waaronder strategische personeelsplanning), Loopbaan & professionalisering en Veilig, gezond en vitaal werken. En voor regionale arbeidsmarktprognoses kijk je ook bij Voion.

Praktijkvoorbeelden

Hieronder vind je praktijkvoorbeelden betreffende strategisch personeelsbeleid.